طی هفته های گذشته دو اتفاق بزرگ در اقتصادجهان افتاد؛ شروع جنگ تجاری بین چین و آمریکا بر سر تعرفه ها وافزایش قیمت نفت و طلا. این دورخداد در کانون توجه همه دنیا قرار گرفته است و هر کشور به فراخور بهره یا آسیبی که از این دو رویداد می بیند،برای امسال و سال آینده،برنامه ریزی می کنند. نوسان قیمت این دو کالای استراتژیک همواره بر اقتصاد ایران تاثیرگذار بوده است.خصوصا افزایش قیمت نفت که سبب افزایش درآمدهای دولت خواهد شد.اولین تاثیر این افزایش‌ها بر بودجه است. قیمت نفت محاسبه شده در بودجه امسال ۵۵ دلار در هر بشکه است،این در حالی است که هم اکنون قیمت نفت در بازارهای جهانی حوالی ۷۳ دلار است.این فاصله قیمتی البته براساس قانون،باید در صندوق توسعه ملی ذخیره شود.با این حال،افزایش ها برای بودجه ای که گفته می‌شود،کسری های پیدا و پنهان دارد،می‌تواند شرایط مطمئن تری در سال جاری پیش روی دولت قرار دهد. مرتضی ایمانی‌راد اقتصاددان و تحلیلگر مسایل اقتصاد بین المللی درباره افزایش قیمت طلا و نفت دربازارهای جهانی و تاثیری که بر اقتصاد ایران می گذارد،به خبرآنلاین گفت: «در منطقه خاورمیانه تنش ها به بالاترین حد خود در دهه های اخیر رسیده  است و همین مساله موجب می شود که هم قیمت طلا و هم قیمت نفت بدون ارتباط با تقاضای واقعی بالا رود. البته جنگ تجاری بین چین و آمریکا هم در نوبت خودش روی این دو اثر می‌گذارد. چون قیمت دلار امریکا را کاهش می دهد و همزمان به همین خاطر قیمت طلا و نفت بالا می رود. بنابراین این موضوع فارغ از تقاضای واقعی در بازار است. در منطقه (خاورمیانه) وقتی تنش بیشتر می شود ، چون منطقه نفت‌خیز است ، به طور طبیعی قیمت نفت بالا می رود. طلا هم کاری به منطقه ندارد. هر موقع تنش در یک منطقه زیاد شد طلا بالا می رود و اگر تنش بالا نباشد با کاهش قیمت دلار بالا می رود.

در بنگاه داری ایران رسم است که برای قوی تر کردن بنیه مدیریتی شرکت پرسنل شرکت را برای دوره های آموزشی می فرستند و یا بعضی از مدیرانو راهبران شرکت نیز در این دوره ها شرکت میکنند. گروهی دیگر برای بالا رفتن توان مدیریتی در دوره هایی شبیه MBA و بعد از آن در DBA شرکت می کنند تا بتوانند مسایل درونی و بیرونی سازمان را بفهمند و سیاست ها و استراتژی های مناسب را در مواجه با چالشهای متعدد تدوین و اجرا کنند. گروهی دیگر چاره کار را در انتقال و یا نو شدن تکنولوژی میدانند. من با هیچ یک از این راه حلها مخالف نیستم ، ولی در عین حال معتقدم که این شیوه ها نهایتا منجر به “تغییر” در شرکت ها می شود. تغییر هم در جهان با ثبات جواب می دهد. ولی همه نشانه ها گواهی می دهد که در سال جاری در اقتصاد ایران و در نظام جهانی به دلیل ویژگی های متفاوتی که دارند، نوسان و شدت تغییرات بسیار بالا است و لذا با پارادایم تغییر نمی توان سال ۹۷ را مدیریت کرد. سرعت تکنولوژی بالا رفته است ، نوسان بازارهای مالی به شدت بالا است ، پارازیت های سیاسی در سطح جهان بالا رفته است ، در ایران نیز کماکان موانع داخلی، موانع منطقه ای و موانع جهانی نه تنها حضور دارند، بلکه به نظر می رسند که در سال ۹۷ قدرت خواهند گرفت. در این شرایط شرکتها به پارادایم “تحول” نیاز دارند تا بتوانند نه تنها شرایط پیش رو را پشت سر بگذارند، بلکه سرعت حرکت خود را نیز بیشتر کنند. برای دست یابی به پارادایم تحول، بر خلاف پارادایم تغییر، مدیران به دانش بیشتر نیاز ندارند. آنها بیشتر نیاز دارند که شرایط را خوب ببینند و خوب تبیین کنند و خوب دیدن نیز چیزی جز دیدن شرایط بدون خوب و بد کردن و قضاوت کردن نیست.

اقتصاد ایران را از جنبه های مختلف می توان در سال ۹۷ مورد بررسی قرار داد. مثلا عده ای روندهای غالب اقتصاد ایران را پیش بینی می کنند. عده ای دیگر چالش های بنیادی و یا به عبارتی دیگر موانع اقتصاد را نام میبرند و تعدادی هم به ساختارها و نهادها و غیره می پردازند. یک شیوه دیگر در بررسی اقتصاد ایران مفهوم های اساسی است که اقتصاد کشور بر اساس این مفاهیم شکل می گیرد. مثلا اگر شما مفهوم حسادت را در مورد یک شخص استفاده کنید، بخش قابل توجهی از شخصیت آن فرد را آشکار کرده اید. حال سئوال این است که بدون عدد و رقم، چگونه می توان اقتصاد ایران با یک سری مفاهیم شناسایی کرد. یعنی یک جوری میخواهیم اقتصاد ایران را با یک سری مفاهیم کلیدی تحلیل محتوی کنیم. از این نظر مفاهیمی که شمرده می شوند، مفاهیمی هستند که بر سیاستها، ساختارها، نهادها و متغیرها سایه می اندازند. یعنی بدون این مفاهیم اقتصاد ایران قابل شناسایی و تبیین نیست. این مفاهیم به قرار زیرند: اول، امنیت – لازم است برای اینکه اقتصاد بتواند همراه با مشکلاتش، مشکل جدید ایجاد نکند نکات امنیتی در آن رعایت شود. افزایش تظاهرات کارگری، تضادهای سیاسی، اختلاف نظر های بیش از اندازه در حوزه سیاسی، احتمال شکل گیری مخالفت های سیاسی بیشتر، احتمال بالا در شکل گیری التهابات ارزی و مسایلی از این دست ایجاب می کند که اقتصاد ایران توام با ابزارهای امنیتی همراه شود. دوم، کنترل – وقتی مسایل اقتصادی با روشهای مرسوم و جافتاده حل نشود و اگر چنین نگاهی وجود نداشته باشد، کنترل جایگزین مدیریت می شود. سوم، تمرکز – برای کنترل بیشتر به تمرکز بیشتر نیاز است، با تمرکز بهتر می توان جریانات اقتصادی را کنترل کرد. تمرکز شیوه های گوناگون دارد، ولی اقتصاد ایران نیاز جدی به تمرکز دارد. بنابراین کلیه سیاستهایی که نتیجه آن عدم تمرکز باشد، مثل خصوصی سازی، تقویت بازار، آزادی قیمتها، تخصیص بهینه منابع و سیاستهای مشابه، مورد استقبال دولت و حکومت قرار نخواهد گرفت.

نمودار زیر نشان دهنده شاخص دلار dollar index در بازار جهانی است . همان طور که میبینید بعد از انتخاب ترامپ یک جهش قابل توجه کرد و سپس مدت زیادی است که در حال کاهش می باشد. عده ای این کاهش را به سقوط دلار نسبت می دهند، در نتیجه این کاهش را ادامه دار می بینند و عده ای آن را به توطئه ترامپ برای بهتر کردن وضع اقتصادی امریکا نسبت می دهند. این دو تئوری به نظر درست نیستند. اولی درست نیست چون اقتصاد امریکا در شرایط بسیار خوبی است و احتمال سقوط دلار نزدیک به صفر است و نظریه دوم هم درست نیست ، به دلیل اینکه جنگ ارزی در حوزه اختیارات رییس جمهور نیست و این فدرال رزرو و بانک های مرکزی است که قدرت ورود به جنگ های ارزی را دارند. سناریوی به شدت محتمل در مورد شاخص دلار این است که به دلایل متعددی دلار در حال اصلاح قیمتی است و به نظر می رسد که اصلاح قیمتی خودش را کرده است. در این صورت امکان کاهش بیشتر شاخص دلار کم است . دقیقا به دلیل همین کاهش است که قیمت نفت و سایر کالاها بالا رفته است و قیمت ارزهایی مانند یورو و سایر ارزهای مقابل دلار افزایش یافته است . این پیش بینی بر پایه افزایش رشد اقتصادی در برخی از نقاط جهان است. نرخ های رشد راضی کننده در منطقه اروپا، انگلستان، ژاپن و استمرار نرخ رشد اقتصادی بالای شش درصد در چین و هندوستان مانع از قدرت گیری بیشتر دلار می شوند. بنابراین در سال ۲۰۱۸ ما شاهد دلار ضعیف تر از سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ خواهیم بود، ولی دلار همچنان یک پول قوی بین المللی باقی خواهد ماند. به همین دلیل است که انتظار داریم قیمت نفت هم در محدوده ۵۰ تا شصت دلار باقی بماند و طلا هم در بیشتر مواقع در محدوده ۱۳۰۰ تا ۱۴۰۰ دلار برای هر اونس و در بخشی از سال در محدوده ۱۴۰۰ تا ۱۵۰۰ نوسان کند.

موسسه بامداد در سلسه پیش بینی های خود درباره بخش های مختلف اقتصادی در سال آینده ، به بررسی بازار بورس نیز پرداخته است و آنچه در سال آینده از نظر موسسه بامداد در بازار بورس حائز اهمیت است بطور خلاصه عبارتند از :  افزایش ضربه پذیری بازار بورس در مقابل افزایش ریسک های سیستماتیک در سال ۱۳۹۷  افزایش ضربه پذیری بازار بورس در مقابل احتمال بازگشت بخشی از تحریم ها  ضربه پذیری بالای شرکت های مصرف کننده مواداولیه در بازار بورس در سال ۱۳۹۷  رشد بیشتر شرکت های صادرکننده مواد اولیه در بازار بورس در سال ۱۳۹۷  افزایش شدت نوسانات در بازار بورس در سال ۱۳۹۷ نسبت به سال ۱۳۹۶  تاثیرات مثبت افزایش قیمت نفت و مواداولیه در سطح جهان بر شرایط عمومی بازار بورس ایران در سال ۱۳۹۷  رشد بیشتر شرکت های وابسته به بخش مسکن در بازار بورس در سال ۱۳۹۷ نسبت به سال قبل  پیشرو بودن گروههای فلزات اساسی، فرآورده های نفتی، پتروشیمی ها و معدنی ها نسبت به سایر گروهها  احتمال شوک های منفی به بازار بورس با بازشدن نمادهای بسته بازار بورس بویژه نمادهای بانکی  احتمال شوک های منفی به بازار بورس در صورت تکرار بسته های پولی انقباضی بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز  پیش بینی : حرکت شاخص کل بازار بورس با نوسانات قابل توجه همراه با یک روند ملایم صعودی تا حداکثر سقف کانال ۱۲۰ هزار واحد در انتهای سال ۱۳۹۷